پدیده‌های جهان و ممیّزهای آن‌ها

بابویهی: آقای نصرت‌آبادی شما در این‌جا به نکته‌ای توجه پیدا کرده‌اید که کم‌تر دانشمندی به آن متوجه می‌شود، و جا دارد که این معنا جناب‌عالی را ناراحت و نگران نماید و هر متفکّر منصفی که در تاریخ غور کند این سؤال برای او پیش می‌آید که چرا یک سلسله بی‌تقصیری را مانند فرقه شیعه این همه رجم می‌کنند و نسبت‌های ناروایی به آنان می‌دهند و تهمت‌هایی به ایشان می‌زنند بدون آن‌که دلیلی برای گفتار خود بیاورند و یا منشأیی د ر میان باشد؟ و بسیاری از پژوهش‌گران و کنجکاوان تاریخ نمی‌توانند به این سؤال خویش پاسخ دهند و ناراحتی درونی خود را آرامش بخشند.

آقای نصرت‌آبادی اکنون من مقدّمه کوتاهی را در این‌جا به عرضتان می‌رسانم تا شما را به مطلب نزدیک کنم و سپس مشکلتان را حلّ نمایم. اینک به گفتارهای ذیل کاملاً توجه نمایید:

تمام موجودات جهان هستی از جمادات و نباتات و حیوانات و انسان‌ها به دو قسم تقسیم می‌شوند قسمتی از آن‌ها مغشوش و آلوده و قسمت دیگر آن‌ها خالص و صافی هستند و برای تشخیص میان این دو قسم «مُمیّزی» قرار داده شده که آلوده و غیر‌ آلوده آن‌ها را به توسط آن ممیّز جدا می‌کنند، پس هرگاه انسان نتواند از راه دید و به طور سهولت این دو قسم را از یک‌دیگر تمیز دهد بایستی به آن ممیّز مراجعه کند و آن را به کار بَرَد تا خوب و بد اشیاء را مشخّص نماید.

مثلاً چون طلای خالص و غیر خالص را با دید نمی‌توان تشخیص داد، ناچار باید به آن ممیّزی که مقرر کرده‌اند که «سنگ محک» باشد رجوع نمود و آن را به کار برده و به واسطه آن عیار طلا را به دست آورد، و یا آن‌که طلا را در تیزاب ریخته و به سبب آن طلا را تصفیه کرده و از این راه طلای مغشوش را از ناب جدا نموده.

و مثلاً هرگاه بخواهند حبوبات سالم را از غیر سالم جدا کنند، آن را در ظرف آبی می‌ریزند که آن‌چه پوچ است بر سطح آب قرار می‌گیرد و هر چه مغزدار می‌باشد به قعر آب می‌رود، و هم‌چنین جمیع پدیده‌های جهان هر کدامشان برای خود ممیّزی دارند که خوب و بد آن‌ها را به سبب آن می‌توان معلوم نمود.

آقای نصرت‌آبادی اکنون که این مقدمه را دانستید وارد مبحث خودمان می‌شویم و آن را پی‌گیری می‌کنیم: پس بدانید همان طوری که در بالا گفته شد برای تمام انواع و اصناف موجودات، هر کدام به حسب خودشان ممیّزاتی مقرّر گردیده است و از جمله آن‌ها انسان است که برای او نیز ممیّزهای مختلفی تهیه شده که هر کدام از آن‌ها را در مواقع آزمایش‌ها به کار می‌برند و نتیجه منظور را به دست می‌آورند.

مثلاً هرگاه بخواهند ناتوانان و نیرومندان جمعیتی را شناسایی کنند، ممیّز آن وزنه‌های مخصوصی است که برای این موضوع تهیه شده است.

و چنان‌چه بخواهند از میان گروهی افراد دلیر و ترسو را مشخص نمایند، ممیّز آن مکان‌های مخوف و ترسناک و یا میدان‌های مبارزه می‌باشد که ایشان را به آن‌جا اعزام نموده و از این راه شجاعان و ترسوهایشان را جدا می‌کنند.